бить

бью, бьешь, προστ.бей παθ. μτχ. παρελθ. χρ. битый, βρ: бит, -а, -о, επιρ. μτχ. παλ. бия, ρ.δ.

1. χτυπώ, πλήττω•

бить молотком χτυπώ με το σφυρί.

2. (γιά φως, ήχο, μυρουδιά) προσπέφτω, προσβάλλω•

лампа бьет в глаза η λάμπα (το φως) χτυπά στα μάτια.

3. δέρνω•

не бейте детей μη χτυπάτε τα παιδιά.

4. καταφέρω νικηφόρα χτυπήματα•

бить врага χτυπώ τον εχθρό.

5. θανατώνω, φονεύω, σκοτώνω.

6. πυροβολώ, βάλλω, ρίχνω•

бить из орудий βάλλω με τα πυροβόλα (το πυροβολικό).

7. σπάζω, συντρίβω, θραύω, θρυμματίζω, κάνω θρύψαλα•

стекло σπάζω το τζάμι.

8. κρούω, βαρώ, σημαίνω•

бить тревогу ή набат βαρώ συναγερμό•

бить в колокол χτυπώ την καμπάνα, καμπανίζω.

9. ηχώ, βγάζω, παράγω ήχους•

часы бьют полночь το ρολόι χτυπά μεσάνυχτα•

звонок бьет третий раз το κουδούνι χτυπά τρίτη φορά.

10. ξεπηδώ, ξεπετάγομαι, βγαίνω με ορμή•

бить ключом αναβλύζω.

|| μτφ. κοχλάζω.

11. ταράσσω, -ζω, προκαλώ ρίγος, τρεμούλα•

его бьет лихорадка τον ταράζει ο πυρετός.

12. τσοκανίζω, κόβω•

бить монету κόβω κέρματα.

εκφρ.

бить карту ή ставку – (χαρτπ.) νικώ το χαρτί, κερδίζω•

бить поклоны – παλ. κάνω μετάνοιες•

бить наверняка – ενεργώ αλάθητα, σωστά, βαρώ στο ψητό•

бить в глаза – κάνω μεγάλη εντύπωση•

жизнь бьет ключом – βράζει η ζωή, οργασμός•

-в цель – χτυπώ (βρίσκω) ακριβώς το στόχο, βαρώ στο ψητό•

бить мимо цели – αστοχώ•

бить в одну точку – συγκεντρώνω όλα τα πυρά σ’ ένα στόχο (σκοπό), όλα τα σφυριά βαρούν σ’ ένα μέρος•

на что – βάζω για στόχο, βάζω στο μάτι, έχω για σκοπό•

бить по карману – ζημιώνω, βλάπτω (οικονομικά).

биться

1. μάχομαι•

биться с неприятелем μάχομαι κατά του εχθρού.

2. αλληλοχτυπιέμαι, αλληλοδερνομαι•

биться на кулаки γροθοκοπιέμαι.

3. προσκρούω, χτυπώ (αμ.), χτυπιέμαι•

птица хочет вылететь и бьется о стекло το πουλάκι θέλει να πετάξει έξω και χτυπά στο τζάμι•

биться головой о стену χτυπώ το κεφάλι στον τοίχο.

4. χτυπιέμαι, σφαδάζω, σπαρταρώ•

женщина билась в истерике η γυναίκα χτυπιόνταν πάνω στην υστερική κρίση.

5. πονοκεφαλώ•

биться над размышлениями вопроса πονοκεφαλώ να λύσω το ζήτημα.

6. πάλλω•

сердце бьется η καρδιά χτυπά.

7. σπάζω, θραύομαι.

εκφρ.

бьётся, как рыба об лед – σπαρταρά σαν το ψάρι στον πάγο (μάταια προσπαθεί να πετύχει τι καλύτερο)•

биться об заклад – παλ. στοιχηματίζω.